Ameliyata gerek olmadan bir proteze ilk kez sıcaklık hissi dahil edildi
İnsanların kullandığı protezleri çarpıcı biçimde geliştirmek isteyen araştırmacılar, yeni bir buluşla dikkat çekti. Dolayısıyla MiniTouch adı verilen cihaz, kullanıcıların ameliyat olmasına gerek kalmadan protezlere entegre edilebiliyor. İnsan dokunuşu sağlamak üzere geliştirilen cihaz, 30 yılı aşkın bir süre önce eli bileğinden kesilen bir hasta üzerinde test edildi.
Kullanıcı yeni cihazını deneyimlerken ‘sıcaklığı’ hissedebiliyor.
MiniTouch’ı test etmek için araştırmacılar onu 57 yaşındaki Fabrizio’nun protezinin üzerine yerleştirdiler. Bu cihaz sayesinde test cihazı nesneleri farklı sıcaklıklarda sınıflandırabildi. Soğuk ve sıcağı sınıflandırması istenen cihazın kullanıcısı, MiniTouch sayesinde yüzde 100 doğru sınıflandırma yapabildi.
PROTEZ ELDE BULUNAN SICAKLIK HİSSİ UMUT SÖYLÜYOR
Cihaz olmadan yapılan testlerde vakaların %33’ünde doğru ayrım yapabildi.
Med dergisinde yayınlanan çalışma, amputasyonu olan kişiler için protezleri daha kullanışlı hale getirmeyi amaçlıyor.
İsviçre Federal Teknoloji Enstitüsü’ndeki araştırmacılar tarafından geliştirilen MiniTouch, protezin algıladığı termal bilgiyi parmak uçlarından ampute kişinin kolundaki sinirlere ileterek çalışıyor. İnsanların kullandığı protezlerle uyumlu olduğundan kişilerin kullanmaya başlaması için tamamen yeni, özel bir cihaz üretmeye gerek yoktur. Test kullanıcısının gözleri bağlandığında ve insan kolu ile protez kol arasında ayrım yapması istendiğinde MiniTouch doğruluğunu %60’tan %80’e çıkardı. Ancak yine de mükemmel değildi ve araştırmacılar bunun, cildin yumuşaklığı ve dokusu gibi duyuların sınırlı olmasından kaynaklandığını düşünüyor.
Araştırmanın kıdemli yazarlarından Profesör Solaiman Shokur, protezin duyusal geri bildirimini artırmanın, insanların yapay bir uzvun vücutlarının bir parçası olduğunu hissetmesine yardımcı olabileceğinin bilindiğini söyledi.
Bu nedenle doğal bir his vermek için ısının olması gerektiğini vurgulayan araştırmacı, MiniTouch’ın yapay uzuvlara sahip kişilerin bir nesnenin tehlikeli derecede sıcak olup olmadığını tespit etmesine ve farklı nesneler arasında ayrım yapmasına da yardımcı olabileceğini ekledi.
Yazarlar, cihazın daha geniş bir hasta grubu üzerinde test edilmesi gerektiğini söylüyor. MiniTouch’ın ameliyat zahmetine girmeden protezlere kolayca entegre edilebilmesinin önemli olduğunu söylüyorlar.
Guardian’ın aktardığı ayrıntılara göre, makalenin bir diğer kıdemli yazarı, İsviçre Federal Teknoloji Enstitüsü’nden ve İtalya’daki Scuola Superiore Sant’Anna’dan Profesör Silvestro Micera, ekibin bu yeteneği sağlayacak benzersiz bir giyilebilir sistem yaratmayı planladığını söylüyor amputasyon geçirmiş insanlara. Protezi kullanırken basınç, doku, konum, sıcaklık, nem gibi birçok farklı hissi deneyimleyecek şekilde cihazı daha da geliştireceklerini söyledi.
Araştırma heyecan verici ve umut verici olsa da araştırmacılar bunun yakın gelecekte kullanılmaması gerektiğini söylüyor.