Hamas’ın sürpriz saldırısının planlayıcısı ‘gizemli’ Kassam Tugayları komutanı Muhammed Deyf kimdir?

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Hamas’ın haftasonundaki saldırısını ‘İsrail’in 11 Eylül’ü’ olarak nitelendiriyor. Saldırının arkasındaki planlayıcı Filistinli militan Muhammed Deyf, olayı “El Aksa Tufanı” olarak adlandırıyor.

Hamas’ın Gazze Şeridi’nden binlerce roket fırlattığı sırada yayınlanan bir ses bandında Deyf, saldırının ‘İsrail’in Kudüs’teki El Aksa camisine yaptığı baskınların intikamı’ olduğunun sinyalini verdi.

Hamas’a yakın bir kaynağa göre Deyf, Mayıs 2021’de Mescid-i Aksa’ya düzenlenen baskının ardından, İsrail’de bin 200’den fazla insanın öldüğü operasyonu planlamaya başladı.

Reuters’e konuşan kaynak, “İsrail’in Ramazan ayında Mescid-i Aksa’ya baskın yaptığı, ibadet edenleri dövdüğü, onlara saldırdığı, yaşlı ve genç erkekleri camiden çıkardığı sahneler ve görüntüler bunu tetikledi,” ifadelerini kullandı.

Kudüs’teki yerleşkeye yapılan saldırı, İsrail ile Hamas arasında 11 gün süren çatışmanın başlamasına yol açmıştı. Bundan iki yıl sonra, 1973 Arap-İsrail çatışmalarından bu yana İsrail savunmasının en hazırlıksız yakalandığı cumartesi günkü saldırı, İsrail’i savaş ilan etmeye ve salı gününe kadar Gazze’ye misilleme saldırıları başlatmaya itti ve salı gününe kadar 800’den fazla kişiyi öldürdü. Bu sayının daha da artmasından endişe ediliyor.

En sonuncusu 2021’de olmak üzere İsrail’in yedi suikast girişiminden sağ kurtulan Deyf, nadiren konuşuyor ve asla halkın arasına çıkmıyor. Dolayısıyla Hamas’ın televizyon kanalı konuşacağını duyurduğunda Filistinliler önemli bir şeyin yaklaşmakta olduğunu biliyorlardı.

Kayıtta Deyf, “Bugün Mescid-i Aksa’nın öfkesi, halkımızın ve milletimizin öfkesi patlıyor. Mücahitlerimiz, bugün sizin bu suçlunun süresinin dolduğunu anlamasını sağlama gününüzdür,” dedi.

Deyf’in yalnızca üç fotoğrafı var: biri 20’li yaşlarında, diğeri maskeli fotoğrafı ve üçüncüsü de ses bandı yayınlanırken kullanılan gölgesinin fotoğrafı.

Deyf’in nerede olduğu bilinmiyor, ancak büyük olasılıkla Gazze’de, yer altındaki tünel labirentinde bulunuyor. İsrailli bir güvenlik kaynağı, Deyf’in saldırının planlama ve operasyonel yönlerine doğrudan dahil olduğunu söyledi.

İki beyin, bir akıl

Hamas’a yakın kaynak, saldırıyı hazırlama kararının Hamas’ın El Kassam Tugayları’na komuta eden Deyf ile Hamas’ın Gazze’deki lideri Yehya Sinwar tarafından ortaklaşa alındığını ancak mimarın kim olduğunun açık olduğunu söyledi.

“İki beyin ama tek bir akıl var” diyen kaynak, operasyonla ilgili bilgilerin yalnızca bir avuç Hamas lideri tarafından bilindiğini ekledi.

Gruba yakın bölgesel bir kaynağa göre İsrail’in ezeli düşmanı ve Hamas için önemli bir finans, eğitim ve silah kaynağı olan ‘İran, hareketin büyük bir operasyon planladığını yalnızca genel hatlarıyla biliyordu ve zamanlamayı ya da ayrıntıları bilmiyordu’. 

Kaynak, Tahran’ın büyük bir operasyonun hazırlanmakta olduğunun farkında olmasına rağmen bunun Hamas, Filistin liderliği, Lübnan Hizbullah’ı ve İran’ın dahil olduğu hiçbir ortak toplantıda tartışılmadığını söyleyerek planlamanın çok dar bir dairede yapıldığını vurguladı.

İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney salı günü yaptığı açıklamada, Tahran’ın İsrail’e yönelik saldırıda yer almadığını söyledi. Washington, Tahran’ın suç ortağı olduğunu ancak İran’ın saldırılara doğrudan katılımına işaret eden hiçbir istihbarat veya kanıtın bulunmadığını söyledi.

Deyf’in tasarladığı plan, uzun süreli bir aldatma çabasını içeriyordu. İsrail, Hamas’ın bir çatışma başlatmakla ilgilenmediğine ve bunun yerine hareketin kontrol ettiği Gazze’deki ekonomik kalkınmaya odaklandığına inandırıldı.

Ancak Hamas’a yakın bir kaynak, İsrail Gazzeli işçilere ekonomik teşvikler sağlamaya başlarken, grubun savaşçılarının genellikle İsrail ordusunun gözü önünde eğitildiğini ve talim edildiğini söyledi.

Hamas’ın dış ilişkiler sorumlusu Ali Baraka, “Bu savaşa iki yıldır hazırlanıyoruz” dedi.

Sakin bir sesle konuşan Deyf, kaydında Hamas’ın İsrail’i Filistinlilere karşı işlediği suçları durdurması, kötü muameleye ve işkenceye maruz kaldığını söylediği mahkumları serbest bırakması ve Filistin topraklarına el koymayı durdurması konusunda defalarca uyardığını söyledi.

REKLAM

Deyf, “İşgalci her gün Batı Şeria’daki köylerimize, kasabalarımıza ve şehirlerimize saldırıyor, evleri basıyor, öldürüyor, yaralıyor, yok ediyor ve gözaltına alıyor. Gazze’deki cani kuşatması devam ederken binlerce dönüm arazimize el koyuyor, insanlarımızı evlerinden sökerek yeni inşaatlar yapıyor.,” ifadelerini kullandı.

‘Gölgeler içinde yaşıyor”

Yaklaşık 100 kilometre uzunluğunda ve 50 kilometre genişliğinde olan ve 1967’de İsrail tarafından ele geçirilmesinden bu yana İsrail-Filistin çatışmasının merkezinde yer alan Batı Şeria’da bir yılı aşkın bir süredir kargaşa yaşanıyor.

Deif, Hamas’ın uluslararası topluma “işgalcinin suçlarına” son vermesi çağrısında bulunduğunu, ancak İsrail’in provokasyonlarını artırdığını söyledi. Ayrıca Hamas’ın geçmişte İsrail’den Filistinli tutukluların serbest bırakılması için insani bir anlaşma istediğini ancak bunun reddedildiğini söyledi.

Deyf “İşgal çılgınlığı ve onun uluslararası yasa ve kararları reddetmesi, Amerika ve Batı desteği ve uluslararası sessizliğin ışığında, tüm bunlara son vermeye karar verdik,” dedi.

1948 Arap-İsrail Savaşı’nın ardından kurulan Han Yunus Mülteci Kampı’nda 1965 yılında Muhammed Masri adıyla doğan militan lider, 1987’de başlayan ilk İntifada sırasında Hamas’a katıldıktan sonra Muhammed Deyf olarak tanındı.

REKLAM

Bir Hamas kaynağı, kendisinin 1989 yılında İsrail tarafından tutuklandığını ve yaklaşık 16 ay gözaltında kaldığını söyledi.

Deif, Gazze’deki İslam Üniversitesi’nden fizik, kimya ve biyoloji eğitimi aldığı bilim diplomasını aldı. Sanata da ilgili olan Deyf, üniversitenin eğlence komitesine başkanlık etti ve komedilerde sahneye çıktı.

Hamas saflarında yükselen Deyf, grubun tünel ağını ve bomba yapımı uzmanlığını geliştirdi. Deyf uzun süredir İsrail’in en çok arananlar listesinin başında yer alıyor ve intihar saldırılarında düzinelerce İsrailli’nin ölümünden kişisel olarak sorumlu tutuluyor.

Hamas kaynakları, İsrail’in suikast girişimlerinden birinde onun bir gözünü kaybettiğini ve tek bacağından ciddi şekilde yaralandığını söyledi.

Eşi, 7 aylık oğlu ve 3 yaşındaki kızı, 2014 yılında İsrail’in hava saldırısında öldürülmüştü.

REKLAM

Hamas’ın silahlı kanadını yönetirken hayatta kalması ona Filistinli bir halk kahramanı statüsü kazandırdı. Videolarda maskeli ya da sadece gölgesi görülüyor. “Yakalanması zor biri. O, gölgelerdeki adam,” diyen Hamas’a yakın bir kaynak, kendisinin akıllı telefon gibi modern dijital teknolojileri kullanmadığını söyledi.